Zadzwoń: 537 330 694 
Dlaczego potwierdzenie ojcostwa następuje zawsze z prawdopodobieństwem 99,9999% a nie 100%?
Pacjenci często pytają, z jakiego powodu wynik testu DNA nie może potwierdzić ojcostwa na 100%. Duża liczba osób myśli, że może to mieć wpływ na pewność wyniku. Warto jednak zdawać sobie sprawę, że to nieprawda. Testy na ojcostwo, tak jak i inne badania kryminalistyczne z określeniem tzw. siły dowodu, polegają bowiem na analizie prawdopodobieństwa.
W związku z tym podczas ustalania ojcostwa określa się prawdopodobieństwo, z jakim badany mężczyzna może być ojcem badanego dziecka. Porównuje się to z drugą sytuacją, podczas której inny mężczyzna to ojciec dziecka. Bada się i bierze pod uwagę więc 2 hipotezy: potwierdzenie oraz wykluczenie ojcostwa.
W tym momencie należy wrócić do pytania, dlaczego przy potwierdzeniu ojcostwa wynik prawdopodobieństwa to 99,9999% a nie 100%. Ma to związek z faktem, że testy DNA na ojcostwo muszą być traktowane w kategoriach „probabilistycznych”.
Znaczy to, że teoretycznie należy założyć, że istnieje możliwość pojawienia się takiego samego profilu DNA dla dwóch niespokrewnionych osób. To teoretyczne ryzyko w praktyce jest właściwie zerowe. Szczególnie dlatego, że prawdopodobieństwo ojcostwa wynosi ponad 99,9999%, czyli bardzo dużo.
Zalecenia Polskiego Towarzystwa Medycyny Sądowej i Kryminologii mówią, że pewnym wynikiem potwierdzającym ojcostwo jest taki, który uzyskuje prawdopodobieństwo powyżej 99,9999%. W sądowej genetyce określa się to jako „prawdopodobieństwo graniczące z pewnością”.
Na pewność i dokładność wyniku wpływ ma liczba analizowanych markerów DNA. Niektóre laboratoria ustalają ojcostwo, badając wyłącznie 16 markerów. W pewnych przypadkach ? szczególnie wtedy, gdy bada się tylko niepewnego ojca i dziecko, bez matki ? istnieje możliwość, że taki test da prawdopodobieństwo mniejsze od 99,9999%. Warto wtedy rozszerzyć liczbę badanych markerów albo włączyć DNA matki do testu.
Podczas analizy 24 markerów genetycznych uzyskanie mniejszego prawdopodobieństwa od 99,9999% jest rzadkie. Zaleca się więc, żeby podczas testu DNA na ojcostwo badać 24 markery, szczególnie w sytuacji, gdy próbki pobrane są tylko od domniemanego ojca oraz dziecka. Czytaj więcej o 24 markerach DNA
Jak to jest obliczane?
Podczas badania Państwa próbek, w testDNA Laboratorium Sp. z o.o. analizuje się zawsze 24 markery DNA (fragmenty DNA), np.: Penta E, TPOX, D12S11. Na końcu testu każdy z markerów opisuje się dwiema liczbami.
Przykładowo: marker TH01 u danej osoby może być opisany np. liczbami 7, 8. Liczby te oznaczają allele, będące kopiami jednego genu. Jeden allel (opisany na wyniku testu DNA jako liczba) odziedziczony jest po ojcu, a drugi po matce.
Dla wszystkich 24 markerów oblicza się osobno tzw. szansę ojcostwa (PI – paternity index). Tłumacząc w skrócie, etap ten bazuje na wykorzystaniu specjalnych wzorów matematycznych, które zostały opracowane przez guru analiz statystycznych – Charlesa Brennera. Korzysta się z bazy danych populacji, do której należą osoby badane. Czytaj więcej o analizie statystycznej >
Kiedy do laboratorium zgłaszają się Polacy, laboratorium korzysta z bazy zawierającej populację polską. Posiadamy do dyspozycji jednak również bazy inne, których używamy wtedy, kiedy analizujemy DNA obcokrajowców. Bazy danych pokazują, z jaką częstotliwością w danej populacji występują konkretne liczby w markerze (np. wyżej wymienionym TH01 – 7, 8). Częstotliwość podstawia się do wzorów matematycznych. Korzystając ze wzorów, można obliczyć szansę ojcostwa na początek osobno dla każdego markera. Później liczy się łączną szansę ojcostwa, czyli dla wszystkich markerów razem. Kolejny wzór służy do obliczenia prawdopodobieństwa ojcostwa.
Łączna szansa ojcostwa mówi o tym, o ile bardziej prawdopodobne jest, że badany mężczyzna to biologiczny ojciec w stosunku do niebycia biologicznym ojcem (ze względu na to, że ojcem może być inny mężczyzna z tej samej populacji). Wartość łącznej szansy ojcostwa może wynosić od 0 do nieskończoności.
Jeśli szansa ta wynosi 0, wyklucza się ojcostwo danego mężczyzny na 100%. Natomiast w przypadku potwierdzenia ojcostwa, im wyższa jest szansa, tym większe prawdopodobieństwo co do biologicznego ojcostwa. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Medycyny Sądowej i Kryminologii mówią, że pewnym wynikiem potwierdzającym ojcostwo jest taki, który uzyskuje prawdopodobieństwo powyżej 99,9999%. W sądowej genetyce określa się to jako „prawdopodobieństwo graniczące z pewnością”.
Bezpłatna rozmowa Gwarantujemy indywidualne podejście do każdego pacjenta. Pomoc 7 dni w tygodniu:poniedziałek-piątek: 7:00-19:00, weekendy i święta: 9:00-17:00
